CHP’li Şahin ‘Yaz Saati Uygulaması Kaldırılsın’

CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, kalıcı yaz saati uygulamasının vatandaşları kötü yönde etkilediğini belirterek, uzmanlar tarafından birçok olumsuz etkisi belirlenen yaz saati uygulamasının kaldırılması için kanun teklifi verdi.

Türkiye’de kalıcı yaz saati uygulaması tartışmaları devam ediyor. AKP hükümetinin hiçbir talep olmamasına ve Türkiye’nin coğrafi konumuna uymamasına rağmen yaz saati uygulamasını geçmesini eleştiren CHP’li Şahin, 2016 yılından bu yana çalışanların ve öğrencilerin hava henüz karanlıkken güne başlamasının olumsuzluklarını gerekçe göstererek, bu uygulamanın kaldırılması talebinde bulundu.

Kalıcı yaz saati uygulamasının sonlandırılarak gün ışığından daha uzun süre yararlanılarak bu alanda çıkan sorunların giderilmesi amacıyla 697 sayılı Günün Yirmidört Saate Taksimine Dair Kanunun 2’inci maddesinde değişikliğe gidilmesi gerektiğini söyleyen Şahin, ‘‘7 Eylül 2016 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Türkiye’de kalıcı yaz saati uygulamasına geçilmiş, 27 Ekim 2017 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla da yaz saati uygulamasının 28 Ekim 2018’e kadar yıl boyunca sürmesi kararlaştırılmıştır. 2 Ekim 2018 tarihinde yapılan düzenleme ile de uygulama kalıcı hale getirilmiştir. Söz konusu düzenleme ile milyonlarca insan karanlık kış saatlerinde güne başlamak mecburiyetinde bırakılmış, bu durum gündelik hayatı aksatan birçok soruna yol açmıştır. Söz konusu uygulamaya ilişkin Danıştay’da açılan dava sonucunda yetkisizlik ve yürütmenin durdurulması kararı verilmiş olmasına rağmen mahkeme kararları görmezden gelinerek uygulama sürdürülmüştür. Devrik Enerji ve Tabii Kaynaklar eski Bakanı sosyete damat Berat Albayrak’ın inadıyla bu garabet sisteme geçildi. AKP’nin klasik ‘ben yaptım oldu’ mantığıyla yürürlüğe giren bu uygulamaya derhal son verilmelidir.’’ dedi.

Yapılan araştırmalar 5 yıl önce enerjide tasarruf amacıyla yapılan değişikliğin tasarruf sağlamadığını gösteriyor. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası tarafından kalıcı yaz saati uygulamasının ilk yılında yapılan çalışmada bir önceki yılın aynı aylarına göre elektrik enerjisi tüketiminde tasarruf sağlanamadığı saptanmıştı. EMO, sonraki yıllarda da yaptığı açıklamalarla ifadelerini yinelemiş ve kalıcı yaz saati uygulamasında enerji verimliliğinin sağlanamadığını ifade etmişti.

Dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından kalıcı hale getirilen bu uygulamanın gerekçesinin “enerji tasarrufu sağlamak, gün ışığından daha fazla faydalanmak” olduğunu belirten Şahin yaptığı açıklamada ‘‘Tasarruf gerekçesiyle kalıcı hale getirilen yaz saati uygulaması ile milyonlarca insan gecenin kör karanlığında evinden çıkıp saatlerce karanlıkta yolculuk yapmak, çocuklar karanlıkta okula gitmek, kadınlar karanlık sokaklarda taciz ve saldırı endişesiyle işe gitmek mecburiyetinde bırakılmıştır. Ayrıca tasarruf konusunda ortaya atılan gerekçe de temelsiz kalmış, uygulamanın ilk gündeme getirildiği 2016 Kasım ayında elektrik tüketimi bir önceki yılın aynı ayına göre %6,5 düzeyinde rekor artış göstererek 22,7 milyar kilovat saat ile o döneme kadar en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Bu karar ile birlikte daha önce 1 saat fark olan Orta Avrupa ülkeleriyle Türkiye arasındaki saat farkı 2 saate, İngiltere ile 3 saate çıkarken, Suudi Arabistan ile aynı saat dilimi kullanılmaya başlandı. Bu da borsa, bankacılık, uçak seyahatleri gibi birçok teknolojik etkileşimde senkronizasyon sorunlarına yol açtı.’’ ifadelerini kullandı.

Zamanın değiştirilmesinin 1 saat olsa bile vücut saati ritmini bozduğunu ve çoğu insan için yorgunluk belirtilerinin ortaya çıktığını, bununla birlikte zaman değişikliğinin kimileri için daha ciddi sonuçlara yol açtığının altını çizerek, ‘Karanlıkta uyanmak biyolojik saatimizi olumsuz etkilediği için bitkin halde uyanıyoruz’ diyen Suzan Şahin, uygulamanın birçok sağlık sorununa da yol açtığının altını çizdi. Karanlıkta uyanmanın birçok sorunu beraberinde getirdiğini ifade eden CHP’li Şahin, ‘‘İnsanlar sabah 08.00 civarında iş veya okul hayatına başlıyor. Büyükşehirlerde yol 1,5 saat kadar sürebiliyor; kahvaltısı, duşu, hazırlanması derken çok daha erken saatlerde kalkmak gerekiyor. İnsanın alıştığı bir biyolojik saat var. Bu ruh sağlığımızı, beden sağlığımızı, iştahımızı, enerjimizi, duygu durumumuzu, dikkatimizi, konsantrasyonumuzu etkiliyor. Bu yüzden yorgun başladığımız günü yorgun bitirmek zorunda kalıyoruz. Karanlıkta evden çıkıp tekrar binalara giren insanlar bütün gün içeride çalışıyor ya da okuyor ve akşam saatlerinde çıktıklarında tekrar karanlık olduğu için gün ışığını görmek mümkün olmuyor. Bu da yetersiz gün ışığı alımı nedeniyle D vitamini eksikliğine yol açıyor. Ayrıca güvenlik konusunda da sorunlara neden oluyor; özellikle de kadınlar ve çocuklar için. Güvende hissettiren bir durum değil.’’ dedi.

Uygulamadan memnun olan kimse yokken ısrarla uygulamadan vazgeçmemenin tam bir AKP işgüzarlığı olduğunu söyleyen CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, ‘‘Halkın talebi değil yandaşları beslemek için yürürlüğe girmiş bir uygulamadır bu. Kış saati uygulaması elektrik şirketlerine daha çok para kazandırsın, daha çok elektrik yakılsın diye iptal edildi” diyerek, Greenwich’e göre otuzuncu derecede bulunan boylam dairesinin bütün Türkiye Cumhuriyeti saatleri için esas alınmasını ve Türkiye Cumhuriyeti’nde her yıl Mart ayının son Pazar günü saatlerin saat 03.00’da bir saat ileri ve Ekim ayının son Pazar günü saat 04.00’da bir saat geri alınmasını istedi.