Domates İhracatçıları Rusya’ya İhracatta Kotanın Kaldırılmasını İstiyor

Taze meyve sebze ihracatının lider ürünlerinden domates, en önemli ihraç pazarı Rusya Federasyonu’nda kota engeliyle karşı karşıya bulunmaktadır. Rusya’ya domates ihracatında 200 bin tonluk kota doldu. Türk domates ihracatçıları için Rusya kapısı an itibariyle kapanmış durumda. Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri Başkanları, Rusya’ya domates ihracatında kotanın kaldırılmasını talep ediyorlar.

Türkiye Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Ali Kavak, Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Nejdat Sin, Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Saffet Kalyoncu, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Melisa Tokgöz Mutlu, Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçılar Birliği Başkanı Cafer Aşkar ve Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği’nin ortak imzasıyla yapılan açıklamada “Domates ihracatında Rusya’ya kotanın kaldırılmasını, 2015 öncesine dönülmesini istiyoruz” denildi.

Rusya, Türkiye ile 2015 yılı Kasım ayında yaşadığı siyasi kriz sonrasında Türk domatesine ambargo kararı almış, ardından yaşanan yumuşama ortamının etkisiyle 2017 yılı Kasım ayında Türk domatesi tekrar Rusya’ya ihracat vizesi alırken bu kez kotayla karşı karşıya kaldı. 

İlk etapta 1 Kasım 2017 tarihinde 100 bin ton olarak belirlenen kota Türk ihracatçılarının kısa sürede kotayı doldurması üzerine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dış İşleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin girişimleriyle önce 150 bin ton’a, 7 Mart 2020 tarihinde ise; 200 bin tona çıkarılmıştı. Türk ihracatçıları 200 bin kotayı da, 2020 yılı Kasım ayı sonunda doldurdu.

Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri Başkanları, Türk domatesinin en büyük ihraç pazarı Rusya’ya ihracatın durma noktasına gelmesi üzerine yaptıkları ortak açıklamayla, Rusya Federasyonu’na yapılacak domates ihracatında kotanın kaldırılmasını ve 2015 Kasım ayı öncesindeki sürece dönülmesini talep ettiler. İlişkilerin bu kadar yakınlaştığı iki ülke arasında bu tür bir kısıtlamanın ne ticari-ekonomik, ne de siyasi açıdan hiçbir gerekçesi bulunmamaktadır. Geçici bir kriz nedeniyle alınmış bir engelin krizin üzerinden bu kadar zaman geçmesine rağmen halen kriz varmışçasına uygulanıyor olmasına ve kotanın dolmasına rağmen Rusya Federasyonu yetkilileri tarafından halen herhangi bir adım atılmamış olmasına hiçbir  anlam verilememektedir.

Türk domates üreticilerinin pandemi sürecinde gece gündüz çalışarak, çorbalardan salatalara, mezelerden, meyve sebze mamullerine, makarnalardan zeytinyağlılara, pilavlardan etli yemeklere mutfaklardaki tüm lezzetlerde kullanılan domatesin üretimine devam ettiğine vurgu yapan Birlik Başkanları, kotanın kaldırılması konusunda tüm yetkililerden destek talebinde bulundular.